HẠN CHẾ QUYỀN THĂM NON CON SAU LY HÔN

Khi hai vợ chồng đã ly hôn, thay vì thăm nom con trẻ một cách thông thường, thì người vợ hoặc chồng lợi dụng những lần thăm nom đó để thực hiện hành vi bạo lực, hoặc có hành vi gây ảnh hưởng xấu đến con nhằm mục đích gây ảnh hưởng người kia. Vậy trong trường hợp đó, người đang trực tiếp nuôi dưỡng con cần phải làm gì? 

1. Quyền thăm nom con sau ly hôn

Sau ly hôn, Tòa án giao con cho một bên cha hoặc mẹ nuôi dưỡng, chăm sóc. Người còn lại không trực tiếp nuôi con vẫn có các quyền và nghĩa vụ theo quy định tại Điều 82 Luật Hôn nhân và gia đình, cụ thể như sau:

- Tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.

- Thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.

- Được thăm nom con mà không bị ai cản trở.

Như vậy, sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con vẫn có quyền thăm nom con, được đón con về nhà mà không bị ai cản trở, tuy nhiên trường hợp nế cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.

2. Có thể hạn chế quyền thăm nom con sau ly hôn không?

Thăm nom con là quyền của người không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn và không ai có quyền cản trở việc thăm nom con đó.Quy định này đặt ra nhằm đảm bảo quyền của người không trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng con nhưng vẫn được thăm nom, gần gũi con. Tuy nhiên, quyền này không phải là tuyệt đối và cha mẹ không trực tiếp nuôi con có thể bị cản trở quyền thăm nom con nếu gây ảnh hưởng đến quyền lợi của con.

Khoản 3 Điều 82 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có quy định như sau:

Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.

Theo quy định này, quyền thăm nom con sau ly hôn bị hạn chế trong trường hợp người không trực tiếp nuôi con mà lạm dụng việc thăm nom con với mục đích:

Theo quy định trên, có 02 trường hợp người không trực tiếp nuôi con bị hạn chế quyền thăm con sau khi ly hôn như sau:

- Lạm dụng việc thăm con để cản trở việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con của người còn lại.

- Lạm dụng việc thăm con để gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con của người còn lại như xúi dục con làm những điều vi phạm pháp luật, trái đạo đức xã hội; có những hành vi ảnh hưởng đến sức khỏe của con,…

3. Thủ tục yêu cầu hạn chế quyền thăm nom con sau ly hôn

- Chuẩn bị hồ sơ

Khi yêu cầu Tòa án xem xét hạn chế quyền thăm nom con sau khi ly hôn, bạn cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau đây:

•  Đơn yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con sau ly hôn.
• Bản sao có công chứng quyết định hoặc bản án ly hôn của Tòa án.
• Bản sao chứng minh nhân dân của người có yêu cầu.
• Bản sao sổ hộ khẩu hoặc xác nhận cư trú của người bị yêu cầu.
• Các giấy tờ, căn cứ chứng minh việc người không trực tiếp nuôi con lạm dụng quyền thăm nom con gây cản trở hoặc ảnh hưởng xấu tới việc chăm sóc, giáo dục con.

- Nộp hồ sơ tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền

Điểm k khoản 2 điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 về thẩm quyền giải quyết việc dân sự của Tòa án theo lãnh thổ quy định như sau: 

Tòa án nơi cha hoặc mẹ của con chưa thành niên cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết yêu cầu hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên hoặc quyền thăm nom con sau khi ly hôn.

Như vậy, sau khi chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ trong hồ sơ thì gửi hồ sơ tại Tòa án nhân dân cấp quận/huyện nơi cha hoặc mẹ của con đang cư trú để được giải quyết.

- Trình tự, thủ tục Tòa án giải quyết yêu cầu

Sau khi nộp đơn lên tòa, trong thời gian 03 ngày làm việc, Tòa án phân công thẩm phán giải quyết đơn yêu cầu.

Trường hợp có yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn thì trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, đương sự tiến hành sửa đổi, bổ sung đơn.

Khi đơn yêu cầu cùng tài liệu, chứng cứ đã đủ điều kiện để thụ lý, thẩm phán sẽ thông báo cho người yêu cầu nộp lệ phí giải quyết việc dân sự và tiến hành thụ lý đơn yêu cầu hạn chế quyền thăm con.

Thủ tục chuẩn bị xét đơn yêu cầu sẽ được tiến hành và Thẩm phán được phân công thực hiện các hoạt động lấy ý kiến hai bên và hòa giải.

Sau thời hạn 01 tháng chuẩn bị xét đơn yêu cầu, tòa án ra quyết định mở phiên họp giải quyết việc dân sự nếu không hòa giải được.

Sau 15 ngày kể từ ngày ra quyết định này, Tòa án mở phiên họp để xem xét.

Nếu thấy có căn cứ cho thấy việc thăm nom con làm cản trở hoặc ảnh hưởng xấu đến quyền lợi của con thì Thẩm phán ra quyết định hạn chế quyền thăm nom con.

4. Lệ phí giải quyết yêu cầu hạn chế quyền thăm nom con sau ly hôn

Căn cứ theo Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 Quy định về mức, thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án thì lệ phí sơ thẩm giải quyết yêu cầu hạn chế quyền thăm con sau ly hôn là 300.000 đồng.